| Znani mieszkańcy gminy Zakliczyn
czyli osoby w różny sposób związane z gminą np. przez miejsce swojego urodzenia, czasowy pobyt na terenie gminy lub rozsławianie ziemi zakliczyńskiej na całym świecie. Znajdują się tutaj nazwiska osób zmarłych lub żyjących współcześnie
Jacek Malczewski - ur. 1854r. w Radomiu. Czołowy przedstawiciel Młodej Polski. Profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Malował obrazy o tematyce martyrologicznej, po powstaniu styczniowym w 1963 r.: "Na etapie", "Zsyłka", "Wigilia zesłańców". W późniejszym okresie tworzył kompozycje rodzajowo-symboliczne o treści alegorycznej oraz baśniowej: "Melancholia", "Zatruta studnia". Malował także portrety i pejzaże:"Matka", "Autoportret z hiacyntem", "Ukrzyżowanie". Do Lusławic przyjeżdżał w latach 1921-26, gdzie zamieszkiwał w dworze u swoich sióstr Bronisławy i Heleny (grób Bronisławy Malczewskiej znajduje się na cmentarzu rzymsko-katolickim w Zakliczynie). W wielu dworkach malowanych przez Malczewskiego pod koniec życia odnaleźć można cechy dworu lusławickiego. W czasie jego pobytu w Lusławicach i Charzewicach (u córki będącej za Majznerem - właścicielem dworu i wsi) odwiedzali go Stanisław Wyspiański i Wojciech Kossak. W czasie tych pobytów wiele malował i szkicował to, co zobaczył w polu albo w kuźni. Prosił wtedy spotkanych wieśniaków, aby na chwilę stanęli i nic nie robili, bo "piękny jest świat śpiewających ptaków i pracujących ludzi";. Tłem obrazu "Święta Agnieszka" jest lusławicki pejzaż, a w Urzędzie Gminy w Zakliczynie znajduje się podarowny przez niego autoportret. Jacek Malczewski zmarł w 1929 roku w Krakowie. O nieprzemijającej wartości sztuki tego malarza świadczy wystawa jego prac, która odbyła się w 1999r. w Paryżu, wzbudzając zainteresowanie znawców malarstwa.
O. Krystyn Gondek - ur. 6 kwietnia 1909 roku we wsi Słona. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Zakliczynie w latach 1915 - 1924. Jego katechetą był O. Seweryn Oleksy z miejscowego zakonu franciszkanów, z którym o. Krystyn związał się od dzieciństwa, gdzie też odkrył drogę swojego powołania zakonnego. W latach 1925 1936 był alumnem Kolegium Serafickiego przy klasztorze franciszkanów we Lwowie i uczęszczał do Gimnazjum im. hetmana S. Żółkiewskiego. Do zakonu Braci Mniejszych został przyjęty 16 lipca 1928 roku. Swoje pierwsze śluby złożył 26 sierpnia 1929 roku w Wieliczce, po czym przez dwa lata kontynuował naukę w zakresie szkoły średniej w Krakowie. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w latach 1931-1936 w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu. Należał do najzdolniejszych studentów. Święcenia kapłańskie otrzymał 21 czerwca 1936 roku z rąk ks. biskupa Franciszka Bardy. Był przeznaczony na dalsze studia, ale potrzeba kapłanów skłoniła przełożonych do posłania go na placówkę, najpierw do Chełma Lubelskiego, a potem do Włocławka. Tu już po roku został wikariuszem klasztoru. Służył bardzo ofiarnie wiernym jako kaznodzieja, spowiednik i duszpasterz chorych. Został aresztowany przez gestapo, jak wielu duchownych, w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej, 26 sierpnia 1940 r. Uwięziony w majątku Szczeglin pod Poznaniem, skąd po trzech dniach przewieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, a 12 grudnia osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau (nr obozowy 22779 ). Będąc bardzo słabego zdrowia, z wielkim wysiłkiem znosił trudy obozowe. Wkrótce odnowiła się choroba płuc, jaką przechodził w seminarium. Mimo szykan obozowych ze strony esesmanów i funkcyjnych, zachowywał zawsze żywą wiarę, miłość Boga i bliźniego oraz ducha modlitwy. Wyniszczony przez roboty i chorobę już nie wrócił z rewiru. Zmarł na krwawą dyzenterię, której przyczyną było krańcowe wyczerpanie organizmu. Idąc do rewiru chorych, jeszcze w geście miłości oddał swojemu współbratu swoją nieco lepszą czapkę, dodając: "Ja już nie wrócę, bo Pan czeka na mnie czeka". I jeszcze raz dodał: "Idę do Pana". Zmarł 23 lipca 1942 roku w wielkim cierpieniu, ale z całą świadomością zbliżania się na spotkanie z Bogiem. Jego ciało spalili w obozowym krematorium. Jeden ze współwięźniów napisał o nim: "oddał życie za Boga i Polskę". Z jego rzeczy zachowały się jako relikwie: brewiarz, różaniec i mały medalik z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej. Papież Jan Paweł II beatyfikował O. Krystyna Wojciecha Gondka w Warszawie - wśród 108 męczenników II wojny światowej, dnia 13 czerwca 1999 roku, podczas swojej pielgrzymki do Ojczyzny.
Stanisław Korczyński - ur. 10.08.1895 r., w Zakliczynie, syn Błażeja i Marii z d. Kukułka, uczęszczał do Gimnazjum Klasycznego im. św. Anny w Krakowie i I Gimnazjum w Nowym Sączu. Studia - na Wydziale Prawa UJ w Krakowie - doktor praw (2 sierpnia 1931). Od 1912 roku członek drużyny skautingu i polowych drużyn Sokoła. W sierpniu 1914 roku zgłasza się w Nowym Sączu do Legionów, bierze udział w kampanii karpackiej (1914 1915r.) ranny w drugiej połowie 1915 roku. Odmawia przysięgi w 1917 roku na braterstwo broni z wojskami centralnymi. Pisze "Odezwę do Narodu Polskiego" w imieniu wszystkich pułków legionowych. Walczy w wojsku austriackim w Czarnogórze i Albanii. Na Wołyniu - ranny w rękę. Po wyleczeniu z malarii, w 1918 roku zakłada rady robotniczo-chłopskie w dolinie Dunajca. Pracuje jako kierownik szkoły podstawowej, następnie - w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz w Kuratorium Krakowskim. Aktywny członek zwyczajny Związku Legionów Polskich. Od 1934 roku prezes Związku Legionistów w Krakowie. Założyciel i redaktor naczelny czasopisma "Oleandry" (1936). We wrześniu 1939 r. ukrył i uratował oryginalne sztandary z powstania 1863 r., Legionów Józefa Piłsudskiego oraz Prezydenta RP. W czasie okupacji poszukiwany przez gestapo. Po drugiej wojnie światowej - radca prawny w kuratorium, z którego zostaje usunięty. Zakłada Towarzystwo Burs i Stypendiów, niebawem zlikwidowane. Zakłada Towarzystwo Warmii i Mazur. Pracuje w Technikum Elektrycznym w Krakowie i Technikum Kolejowym jako nauczyciel, aż do emerytury. Wielokrotnie zatrzymywany i przesłuchiwany przez UB i SB. Od września 1939 r. aż do śmierci był komendantem naczelnym Związku Legionistów Polskich (do 1956 - w konspiracji). Zmarł 14 grudnia 1974 roku w Krakowie. Odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Niepodległości, Orderem Virtuti Civilis II klasy, Złotym Krzyżem Zasługi i wieloma innymi. Jego córka - Zofia - magister matematyki, przejęła działalność ojca. Pełniła wiele funkcji, w tym zastępcy komendanta naczelnego Związku Legionistów Polskich i dyrektora Muzeum Czynu Niepodległościowego. Odznaczona Orderem Polonia Restituta. Pamiątki po doktorze Stanisławie Korczyńskim można oglądać w Muzeum Czynu Niepodległościowego w Krakowie i w domu im. J. Piłsudskiego na Oleandrach w Krakowie.
Witold Erazm Rybczyński - ur. 2 czerwca 1881 r. w Stanisławowie, absolwent Politechniki Lwowskiej, doktorat z fizyki (1905r.). Jego rozprawa "o ruchu postępowym kuli ciekłej w ośrodku lepkim" przyniosła mu rozgłos w środowisku naukowym. Podczas studiów w Monachium opublikował prace dotyczące ugięcia fal rentgenowskich. Opracował zbiór zadań z fizyki, wydany po raz pierwszy w 1927 roku we Lwowie (wznawiany po wojnie) oraz repetytorium z matematyki. Popularyzował zagadnienia nauk ścisłych w prasie, pisywał komedie. Przede wszystkim jednak był nauczycielem. W 1933 r. przeszedł na emeryturę i często był gościem w lusławickim dworze. w czasie jednego z wcześniejszych pobytów pozował J. Malczewskiemu do portretu Dantego. We dworze spędzał lata okupacji, gdzie prowadził kurs rachunkowości i uczył w tajnych kompletach. Był współtwórcą, otwartego po wojnie w klasztorze Franciszkanów, gimnazjum. Absolwenci gimnazjum dostawali się do liceów i na studia. Po zamknięciu w 1947 roku, doktor Rybczyński zajmował się nadal publicystyką. Zmarł 13 sierpnia 1949 r. Jego pogrzeb odbył się dwa dni później w Zakliczynie.
Krzysztof Penderecki - wybitny kompozytor i dyrygent zam. w Lusławicach, 32-840 Zakliczyn, tel. 66 53 428, ur. 23 listopada 1933 roku w Dębicy. Jest laureatem wielu nagród kompozytorskich, otrzymał tytuły doktora honoris causa wielu uniwersytetów w Europie i Ameryce. Mieszka w klasycystycznym dworze w Lusławicach, który kompozytor zobaczył po raz pierwszy w 1973 roku, a akt notarialny zakupu dworu nosi datę 9 września 1975 r. Remont lusławickiego dworu zakończył się w sierpniu 1980 roku w przeddzień inauguracji pierwszego festiwalu. 30 sierpnia 1980 r. do Lusławic zjechało ponad 150. gości. Wystąpiły cztery Kwartety: Wilanowski, Śląski, Jeana-Claude'a Bernede'a, Wilnianie. Kwartetowi z Wilna towarzyszył Vytautas Landsbergis, pianista i kompozytor (późniejszy prezydent Litwy). Koncerty rejestrowało polskie radio, a także telewizje: z Polski, Japonii i RFN. Na piętrze XVI-wiecznego lamusa wystawiono prace Jacka Malczewskiego, który tworzył w Lusławicach w latach 1921-26. Drugi festiwal odbył się 12 września 1983 r., z udziałem blisko 200 zaproszonych gości. W Lusławicach zadebiutował pieśniami romantycznymi bułgarski artysta Bożydar Spasow. Z uznaniem przyjęto "Tryptyk" Feliksasa Bojarasa zaśpiewany przez Piotra Kusiewicza oraz "Życie i śmierć poety" - 10 pieśni do wierszy Zygmunta Krasińskiego skomponowanych przez Joannę Wnuk-Nazarową, a wykonanych przez Urszulę Mitręgę, Jerzego Mechlińskiego, z akomp. Eugeniusza Knapika. U schyłku lata 1984 zorganizowano ostatni trzeci festiwal - smyczkowy. Do Lusławic przyjeżdżają sławy: Monighetti, Żyslin, Kulka, Hiolski, Kamasa, Kaja Danczowska, Jadwiga Rappe, Ewa Podleś. Szesnastoosobowa orkiestra - złożona ze studentów i absolwentów krakowskiego konserwatorium - pod batutą Rafała Delekty, wykonała w kościele parafialnym w Zakliczynie utwory trzech kompozytorów: Andrzeja Krzanowskiego z Katowic - "II symfonię" na 13 instrumentów smyczkowych, moskwianina Nikołaja Korndorffa - "Con sordino" na zespół kameralny oraz Litwina Osvaldasa Balakauskasa - na cztery kwartety smyczkowe napisane na nietypowe zestawy instrumentów: czworo skrzypiec, dwie wiolonczele i dwa kontrabasy, trzy altówki i wiolonczelę. Po południu we dworze Żyslin zagrał Pendereckiego "Codenzę na altówkę solo", a Kulka - utwór na skrzypce solo "Lusławice - variations" Paula Patersona. Jak przed rokiem - "Śpiewnik domowy", ale tym razem w większym wyborze, zaprezentowała Ewa Podleś. Obecnie w Lusławicach, w swojej dziewięciohektarowej posiadłości, prof. Penderecki tworzy i wypoczywa, poświęcając wiele czasu swojej drugiej pasji - dendrologii.
Zbigniew Preisner - znany kompozytor głównie muzyki filmowej, związany z Piwnicą pod Baranami w Krakowie. Posiada dom na Jamnej
prof. Stanisław Konturek - prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Jan Mietelski - znany polski astronom, mieszka w Krakowie, budowniczy zegara słonecznego przy ulicy Mickiewicza w Zakliczynie.
|